Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)

Zihninizi meşgul eden düşüncelerle baş etmek mümkün.
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), kişide istenmeyen, rahatsız edici ve tekrarlayıcı düşüncelerin (obsesyon) ortaya çıkması ve bu düşünceleri etkisiz hale getirmek için yapılan zorlantılı davranışların (kompulsiyon) görülmesiyle karakterize bir ruh sağlığı bozukluğudur. Bu döngü kişinin günlük yaşamını, ilişkilerini ve işlevselliğini ciddi şekilde etkileyebilir.

OKB Belirtileri Nelerdir?
OKB belirtileri genellikle iki temel bileşenden oluşur:
1. Obsesyonlar (Takıntılar)

Kişinin zihnine istemsizce giren, tekrar eden ve rahatsızlık veren düşünceler, dürtüler veya imgeler. Örnekler:


Kirlenme ya da mikrop kapma korkusu
Eşyaların simetrik, düzenli olması gerekliliği
Sevdiklerine zarar verme korkusu
Dini ya da ahlaki değerlerle çelişen düşünceler
Sürekli kontrol etme ihtiyacı

2. Kompulsiyonlar (Zorlantılar)

Obsesyonların yarattığı kaygıyı azaltmak için yapılan tekrarlayıcı davranışlar ya da zihinsel eylemler. Örnekler:


Sürekli el yıkama
Eşyaları belli kurallarla dizme
Kapı, ocak ya da prizleri defalarca kontrol etme
Sessizce dua etme ya da sayı sayma gibi zihinsel ritüeller
Bu davranışlar geçici bir rahatlama sağlasa da, uzun vadede obsesyonları daha da pekiştirir.



OKB Neden Oluşur?

OKB’nin oluşumunda genetik faktörler, beyin kimyasındaki değişiklikler (özellikle serotonin düzeyleri), erken çocukluk deneyimleri, kişilik özellikleri ve öğrenilmiş davranış kalıpları etkili olabilir. Yoğun stres dönemleri OKB belirtilerinin ortaya çıkmasını veya şiddetlenmesini tetikleyebilir.


OKB Tedavi Yöntemleri
OKB tedavisinde en etkili yöntem psikoterapi ve gerektiğinde ilaç tedavisinin birlikte uygulanmasıdır.

1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)


Maruz Bırakma ve Tepki Önleme (ERP): Kişi, obsesyonlara neden olan durumlarla kontrollü şekilde yüzleştirilir, ancak kompulsif davranışları yapması engellenir. Bu sayede zamanla kaygı azalır ve kompulsiyonlar ortadan kalkar.
Düşünce kalıplarının fark edilmesi ve yeniden yapılandırılması kişinin yaşadığı kaygıyı yönetmesine katkı sağlar.

2. İlaç Tedavisi

Serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar), OKB tedavisinde sıklıkla tercih edilen antidepresanlardır. İlaç tedavisi psikiyatrist tarafından planlanır ve takip edilir.

3. Destekleyici Yöntemler

Düzenli yaşam alışkanlıkları (uyku, beslenme, egzersiz)
Aile eğitimi ve desteği
Stresle baş etme becerilerinin geliştirilmesi


Bilimsel temellere dayalı Bilişsel Davranışçı Terapi yaklaşımıyla kişinin takıntı ve zorlantılarını fark etmesi, bu döngüyü kırması ve yaşam kalitesini artırması hedeflenir. Gerektiğinde psikiyatri birimiyle iş birliği yapılarak ilaç tedavisi desteği de sağlanabilir.
Zihninizde tekrar eden düşünceler yaşamınızı yönetmesin. OKB ile başa çıkmak ve kontrolü yeniden kazanmak için iletişime geçebilirsiniz.